“De noordenwind en de zon waren erover aan het redetwisten….” En “Koffie!!”
De meeste mensen die een bezoek hebben gebracht aan de KNO-arts van het Amsterdam UMC, herkennen
deze zinnetjes wel. Minimaal 1 keer per jaar wordt een afspraak bij de KNO-arts gecombineerd met een
logopedisch stemonderzoek waarin de stem uitgedaagd wordt flink van zich te laten horen.
De stem is multidimensioneel, wat wil zeggen dat het meer is dan de 2 witte bandjes in het strottenhoofd.
Het gaat immers ook om welke mogelijkheden de stem heeft, hoe die gebruikt wordt en welke last je ervan
hebt als je de stem niet kunt inzetten zoals je wilt.
KNO-arts en logopedist werken nauw samen in het onderzoeken van de stem. Onze insteek is hierbij: ‘Zie
jij wat ik hoor?’ en ‘Hoor jij wat ik zie?’ Hoe iemand zijn stemprobleem ervaart en wat hij nodig heeft kan
verschillend zijn. Het uitgangspunt is dat we de klacht behandelen, en niet de afwijking op zich. Zo kan een
operatie de stem verbeteren; soms kan logopedie helpen om makkelijker te spreken. Of psychologische
ondersteuning om te leren omgaan met de beperkingen.
Sinds 2011 werk ik met veel plezier in het AMC. Ik zie mensen met vaak complexe en zeldzame afwijkingen
van de stem, keel, kauwen en slikken. Dat doe ik in spreekuren met bijv. de KNO-arts en als patiënten zijn
opgenomen: om te diagnosticeren en om te helpen de functie te verbeteren.
Het strottenhoofd vind ik fascinerend, omdat het gaat over zulke wezenlijke dingen: ademen, slikken,
spreken. Stem is daarbij extra bijzonder: communicatie – jezelf uiten, gehoord worden, verbinding maken,
meedoen. Het is mooi om daar, met andere disciplines én de patiënt zelf, aan bij te dragen.
Lynke Wiersma – logopedist en logopediewetenschapper Amsterdam UMC, afd. KNO/hoofdhals-chirurgie
